“Digitalisering reduceert de mens en zijn bewustzijn tot digitale slaven. En wanneer komen we hier tegen in opstand?” Filosoof en schrijver Hans Schnitzler overtuigt zijn publiek tijdens de Privacyrede 2015 dat hun privacy iets van grote waarde is.
SETUP en Studium Generale Utrecht organiseerden op 29 september de jaarlijkse Privacyrede voor de tweede maal. Hans Schnitzler was uitgenodigd als spreker naar aanleiding van zijn boek Het digitale proletariaat dat in maart dit jaar verscheen. Hierin vraagt hij aandacht voor de manier waarop grote bedrijven zich onze digitale informatie toeëigenen.
Grootdatabezitters
Inmiddels verzamelen grote bedrijven veel meer dan alleen ons surf- en mailgedrag. We leven in een data-gedreven samenleving. Dankzij onze smartphones is exact in kaart te brengen waar we gaan en staan. Er zijn allerlei apps en gadgets, zoals de Google-watch, die ons gedrag en lichaamsfuncties meten. De stappenteller, hartslagmeter, bloeddrukmeter en die grappige slaapanalyse app die je een keer voor de grap downloadde, alle data wordt opgeslagen en verkocht. Aan wie eigenlijk? En wanneer wordt deze informatie tegen ons gebruikt? Hans Schnitzler geeft in zijn rede de de stand van privacy anno 2015 en schetst enkele duistere scenario’s voor de toekomst. Een wereld die geobsedeerd is door data met dataseksuelen, data-grooming, datacopulatie, datagekkies, dataïsme, twitteritis, grootdatabezitters en lifeloggers waar dataverzamelwoede onvermijdelijk tot dataritis leidt. Hij roept burgers op om zich te informeren over hoe deze nieuwe technologieën werken en om te vechten voor hun waardevolle privacy.
Samenvatting door Stromae
Voor wie geen geduld heeft om de webcast van de volledige rede te bekijken, biedt Schnitzler een alternatief. Zijn lezing èn boek is ‘clip en klaar’ samengevat door het nummer Carmen van Stromae. In de bijbehorende videoclip houdt de Belgische troubadour mensen met een obsessie voor Twitter en selfies een spiegel voor. Om toch iedereen aan te moedigen de hele Privacyrede terug te kijken, staan hieronder enkele rake Schnitzler-quotes. Want als data het nieuwe goud is voor de grote tech-industriëlen, misschien is het dan te waardevol voor ons allemaal om zomaar weg te geven.
Hans Schnitzler, Privacyrede 2015:
“Onze professionele datahengelaars zijn in staat alle potentiële terroristen in kaart te brengen. Sterker nog, ze ontmaskeren de terrorist nog voordat deze zelf op de hoogte is van zijn terroristische plannen.”
“De overgang van de industriële naar de digitale revolutie laat zich in één zin samenvatten: van de industrialisering van het lichaam naar de industrialisering van de geest, van biomacht naar psychomacht, van stoommachine naar smartphone, de lopende band in onze broekzak.”
“Ons machine-universum is van oudsher en per definitie een mensenuniversum. Met andere woorden: in onze slimme apparaten en geavanceerde gadgets zitten mensen verstopt, de ziel van de cybertopians zit erin, hun mens- en wereldbeelden en opvattingen over het goede leven. Wanneer wij het bouwen van onze wereld exclusief aan ‘techies’ overlaten, dan worden wij op een goede dag wakker om te ontdekken dat we in Nerdistan beland zijn. Dat is een rijk dat voortdurend gehuld gaat in een dikke datanevel en waarvan de bewoners hun geestelijke vermogens – hun vermogen tot denken, oordelen en willen – volledig ge-outsourced hebben aan bedrijven als Google en Facebook. Welkom in uw heerlijke nieuwe wereld.”
Tekst: Marije Lieuwens
Beeld: screenshot uit Carmen © Stromae