Een maagdelijk wit konijntje drijft in het water, je ziet nog net de grillige weerspiegeling van kale takken van de bomen op het donkere water. Een arm, die levenloos lijkt, zweeft onder water. Een verlaten en guur uitziend stuk natuur met water, bomen. Het water grijsgroen, de aarde nat. Grijze wolken weerspiegelen op een dreigend, ondoordringbaar water. Het is koud en onaangenaam. Dat zie je zo. En dan nog dat hele spannende donkerblauwe beeld, een hand, diep onder water die vanuit het donkerste blauw het licht probeert te grijpen. Zitten we in een spannende film? Nee, het is jurydag van de FOTODOK Scholieren Award 2018 en van bovenstaande beelden, gemaakt door Winston Renssen (15 jaar) gaat de voltallige jury op het puntje van hun stoel zitten. “Wat is dit?” “Hier wil ik meer van weten!”
Beeld: Winston Renssen, uit de serie Adem!, winnaar X11 en winnaar Fotodok Scholieren Award 2018
Jurydag
Het is dinsdag 17 april, even voor tienen. Buiten staat de jury van de Fotodok Scholieren Award nog volop te genieten van de zonnestralen. De jury, bestaande uit juryvoorzitter/ Fotodok directeur Femke Rotteveel, de fotografen die de afgelopen maanden de scholieren begeleidden Carla Kogelman (die een paar dagen eerder een nog World Press Photo prijs op haar naam schreef), Romi Tweebeeke en Ringel Goslinga, en winnaars van vorig jaar Mirte Rietveld en Sophie Prins, heeft vandaag een pittige dag voor de boeg. Het belooft een heerlijke zomerse dag te worden, maar zij mogen zichzelf zometeen opsluiten in een kamer met koffie, thee, water, lunch, een groot scherm en zo’n 130 series om te beoordelen en de lastige taak er de twee beste uit te kiezen.
Ook dit jaar ligt het niveau weer hoog. Er is veel variëteit en diversiteit, in onderwerpen, verhalen, in aanpak en uitvoering. Het geeft een brede blik wat je met fotografie kan doen. We zien inspiratie van de begeleidende fotografen en de winnares van vorig jaar terug in het werk van de leerlingen, en herkennen verhalen van tijdens de feedbackrondes. Veel leerlingen hebben de feedback ter harte genomen en hebben grote stappen gemaakt, sommige verhalen die veelbelovend waren komen wat minder uit de verf. Maar er is genoeg moois om uit te kiezen en hoewel de eerste schiftingen vlot gaan blijven de daadwerkelijke eindlijstjes van 4 genomineerden per school altijd moeilijk. Er zijn wat rondjes koffie, stemrondes, en discussie voor nodig, maar dan is het zover: per school kiezen we een winnaar en één van hen wordt de overall winnaar van 2018. Even na half vier stappen we het oogverblindende zonlicht weer in, moe maar voldaan.
Poëtische reconstructie
Het verhaal van Winston Renssen (15) springt eruit. Zijn serie Adem! over het duikongeval van zijn opa in 1987 prikkelt meteen. Eerst de beelden, daarna als we zijn tekst lezen wordt iedereen nog enthousiaster. De jury vindt het werk “krachtig”, “mysterieus”, “ongrijpbaar”. Zonder dat we het verhaal kennen brengt het al meteen heel sterk een gevoel over bij ons allemaal. Het is echt een familieverhaal dat heel goed tot leven is gebracht, door middel van verbeelding – op een spannende, haast filmische manier, maar toch ook persoonlijk. Ook zonder de tekst een spannende serie. Een “prachtige poëtische reconstructie”, zegt Ringel tevreden achterover leunend. Er wordt instemmend geknikt door de rest. Bij het stemmen voor de winnaar is de jury dan ook unaniem – Winston is onze winnaar van de Fotodok Scholieren Award 2018.
Beeld: Jolanda Bijkerk, uit de serie Littekens, winnaar Grafisch Lyceum Utrecht.
En ik? Ik ben blij! De series van alle 8 genomineerden, die straks in de openbare ruimte te zien zijn, zijn van hoog niveau en laten een prachtige mix zien van de veelzijdigheid van het thema Familieverhalen. Want naast deze prachtige poëtische reconstructie van het duikongeval (winnaar X11, overall winnaar 2018) zijn er mooie en krachtig uitgevoerde series te zien over het worstelen met het verlies van een vader, een jongen die liever een meisje wil zijn, vervagende herinneringen aan een dorp, een ode aan de liefde, hoe ziekte een familie verbindt, een studeerkamer als verbinding tussen opa en kleinkind en de littekens van de familie als metafoor voor sterk zijn (Jolanda Bijkerk, Winnaar GLU). Ik kan over elk van deze series wel een blog schrijven. Maar ik doe het niet. Kom vooral zelf kijken en laat je verrassen en ontroeren vanaf 28 mei a.s. – want dan zijn deze persoonlijke series van de winnaar en 9 andere getalenteerde jongeren te zien bij Fotodok. Met werk van: Amy Simsek (publiekswinnaar X11), Joni Scheepers (publiekswinnaar GLU), Hannah Sanders, Yara Torres Boekestein, Symcha Verhaak (genomineerden X11), Jolanda Bijkerk (winnaar GLU), Benjamin van Valen, Esmeralda van Run en Pien Slooter (genomineerden GLU) Altijd een waardige afsluiter van één van de leukste projecten van het jaar!