Op 5 mei 2015 is het zeventig jaar geleden dat Nederland bevrijd werd – de bevrijding van Utrecht volgde twee dagen later. Daarom staat Culturele Zondagen op zondag 3 mei uitgebreid stil bij wat deze intensieve oorlogsperiode voor de stad en haar inwoners betekend heeft. Speciaal voor – en samen met Culturele Zondagen maakte FOTODOK samen met Ad van Liempt Oorlogsarena: Utrecht 40-45. Een fototentoonstelling over de verschillende, soms verwarrende en tegenstrijdige aspecten van de Tweede Wereldoorlog. De buitenpresentatie op het Domplein vormt een arena van Utrechtse oorlogsverhalen. De getoonde contrasten, die iedere oorlog kenmerken, nodigen uit om na te denken over parallellen tussen de oorlog van ’40-’45 en hedendaagse conflicten. De tentoonstelling wordt officieel geopend door burgemeester Jan van Zanen tijdens de Culturele Zondag Utrecht 40 – 45, op zondag 3 mei om 16.00 uur.
Stad in oorlogstijd
Ad van Liempt maakte voor het boek Utrecht 40-45 een selectie van 120 foto’s uit verschillende openbare archieven, zoals het NIOD en Het Utrechts Archief, maar deed ook een oproep aan Utrechters om in hun privé albums te zoeken naar relevant materiaal. Samen met Van Liempt maakte FOTODOK een sprekende selectie voor het grote publiek. De tentoonstelling vertelt het verhaal van de stad in oorlogstijd, niet alleen militair, maar ook het dagelijkse leven voor Utrechters wordt belicht. Oorlog is heftig, en eist slachtoffers, maar het leven gaat ook door. Oorlog is soms – zeker als kind – een spannend avontuur, totdat het eten op is. De collaborateurs werden gevreesd, en zij vreesden weer het verzet. Waarom zijn er zoveel toeschouwers op de verjaar-viering van Mussert? Sympathisanten of mensen die blij zijn met een verzetje in de dagelijkse sleur?
Educatie & activiteiten
De in de tentoonstelling verweven educatie laat beschouwers vanuit het beeld niet alleen nadenken over Utrecht in de periode ’40-’45, maar ook over universele contrasten die iedere oorlog kenmerkt. En dat – zeker ook vanuit beeld – een oorlogssituatie nooit volledig te vatten is en al helemaal niet zo zwart/wit als we misschien soms zouden willen.
De fototentoonstelling wordt om 16.00 uur officieel geopend door burgemeester Jan van Zanen, in aanwezigheid van onder andere de ‘Zonen van de Polar Bears’, de Engelse/Canadese verkenningseenheid (49e Regiment) die Utrecht binnentrok na de overgave van de Duitsers.
Alexis de Roode van het Utrechts Stadsdichtersgilde schreef speciaal voor Utrecht 40-45 een nieuw stadsgedicht, dat hij tijdens deze opening voor het eerst voordraagt.
Ieder uur, ook tijdens de opening van 16 uur zal een live docu-monoloog worden opgevoerd geschreven door Enne Koens en geïnspireerd op het verhaal van Flipje Plas, die als Joods kind de oorlog overleefde, ondanks dat hij door de Jodenjagers in Utrecht werd opgepakt.
Gedurende 4 mei t/m 31 mei kunnen scholen (basis- en voortgezet onderwijs) op eigen gelegenheid de tentoonstelling bezoeken. Bij FOTODOK is een gratis kijkwijzer voorhanden welke is te downloaden via de website, waarop de vragen uit de tentoonstelling kunnen worden gemaakt. Daarnaast is Ad van Liempt beschikbaar voor ontmoetingen in de klas of rondleidingen ter plaatse. Neem voor de mogelijkheden contact op met FOTODOK. Houd ook de website van FOTODOK in de gaten voor lesinspiratie rondom het thema Tweede Wereldoorlog.
De fototentoonstelling ‘Oorlogsarena: Utrecht 40-45’ is gebaseerd op materiaal uit het boek Utrecht 40/45 van Ad van Liempt voor WBOOKS. De buitenpresentatie is een initiatief van FOTODOK en Culturele Zondagen i.s.m. Ad van Liempt, NIOD, Het Utrechts Archief en WBOOKS. De tentoonstelling wordt genereus ondersteund door VSB Fonds en de publicatie door het Van Hoorn-Kosterfonds
Opening
Zondag 3 mei, 16.00 uur, Domplein
Openingswoord door burgemeester Jan van Zanen, in aanwezigheid van onder andere de ‘Zonen van de Polar Bears’, de Engelse/Canadese verkenningseenheid (49e Regiment) die Utrecht binnentrok na de overgave van de Duitsers.
Alexis de Roode van het Utrechts Stadsdichtersgilde draagt een speciaal geschreven stadsgedicht voor en elk uur vindt er een live docu-monoloog plaats geïnspireerd op een verhaal uit de tentoonstelling.