Het kunstwerk Srefidensi en de Vlag van beeldend kunstenaars Sara Blokland en Jaya Pelupessy onderzoekt de vergankelijkheid van koloniale symbolen van macht en de zoektocht van Surinamers naar nieuwe in de aanloop naar de onafhankelijkheid van Suriname in 1975. Dit werk werd onthuld een dag voor dat op 25 november 2016 gevierd werd dat Suriname 41 jaar onafhankelijk is. Het werk staat t/m 24 april 2017 voor CBK Zuidoost in de Bijlmer.
Een van die nieuwe symbolen was de Surinaamse vlag die in 1975 niet alleen in Suriname, maar ook in de Bijlmer gehesen werd. Aan de hand van met name foto’s en de verhalen daarachter keken zij naar de geschiedenis van de Surinaamse Vlag en zijn betekenissen. Het vertelt het verhaal van de vlag als metafoor, symbool en als proteststem. Srefidensi, wat onafhankelijkheid betekent in het Sranan, is als nieuw symbool toegevoegd aan de Surinaamse taal. Het werk bestaat uit een acht meter lange houten drager waarop in het komende half jaar steeds nieuwe posterlagen met foto’s, tekeningen en teksten worden aangebracht. Het kunstwerk wordt mede mogelijk gemaakt door FOTODOK en CBK Zuidoost.
Performance-werk
Srefidensi en de Vlag is een performance-werk dat donderdag 24 november van start gaat met de eerste beeldlaag en het aanbrengen van een tweede. In de komende maanden zullen meerdere beeldlagen volgen waarbij in het voorjaar van 2017 het werk word afgerond. De lagen zullen dan als een plakkaat worden verwijderd en als autonoom kunstwerk worden tentoongesteld en daarbij een fysieke herinnering worden aan deze geschiedenis.
Te zien van 24 november 2016 t/m april 2017
Tijdens de opening op 24 november 2016 sprak Urwin Vyent, van het stadsdeel Zuidoost, gemeente Amsterdam hij was in 1975 aanwezig in Paramaribo bij het strijken van de Nederlandse vlag en het hijsen van ze nieuwe vlag van onafhankelijk Suriname. Merel Bem van de Volkskrant schreef een mooi artikel over de onthulling. Het werk is nog steeds te zien bij het CBK Zuidoost, Anton de Komplein 120, 1102 DR Amsterdam.
Wilhelmina en de Vlag
Die geschiedenis begon voor Blokland en Pelupessy met een blik op een historische gebeurtenis op 24 november 1975 waar voor de sporthal in de Bijlmermeer, in de ijzige kou, maar onder luid gejuich van velen, de Surinaamse Vlag werd gehesen. De Surinaamse vlag in de Bijlmer wappert door het tijdverschil uren eerder dan in Paramaribo. Daar wordt op 25 november met dit nieuwe nationale symbool de officiële onafhankelijkheid ingeluid. De vlag in Paramaribo werd gehesen op de plek waar 52 jaar lang het meer dan levensgrootte granieten beeld stond van een jonge koningin Wilhelmina. Het standbeeld was enkele dagen daarvoor verwijderd. Dit gebeurde ‘s nachts om de vele Surinaamse Oranjegezinden niet tegen het hoofd te stoten. Daarna werd het versleept naar het kampement van de Nederlandse troepenmacht in Paramaribo om een jaar later een nieuwe plek te krijgen bij Fort Zeelandia. Dit beeld van Wilhelmina vormt de start van het project Srefidensi en de Vlag als metafoor voor het lichaam van koloniale macht wat plaats maakte voor het nieuwe symbool.
Srefidensi en de Vlag is vanaf 24 november 2016 als performance ook online te volgen op www.srefidensifoto.org waar ook een beeld essay van Wilhelmina en Vlag te zien is.
Srefidensi en de Vlag is onderdeel van een het project ‘Srefidensifoto: een fotografisch perspectief op de Surinaamse geschiedenissen van verzet en emancipatie’. Dit is een initiatief opgezet door Sara Blokland, Femke Lutgerink en FOTODOK i.s.m het RCMC –Research Center for Material Culture en CBK Zuidoost. Mede mogelijk gemaakt met steun van het Mondriaan Fonds, het AFK en het Tholenaar van Raalte Fellowship en met speciale dank aan het Surinaamse Museum te Paramaribo.
Over de kunstenaars:
Sara Blokland (1969 NL) is beeldend kunstenaar, onderzoeker en curator. Studeerde aan de Rietveld Academie en het Sandberg Instituut en deed een MA studie Film and Photographic Studies aan de Universiteit van Leiden. Als beeldend kunstenaar en onderzoeker werkt ze voornamelijk met en vanuit de fotografie. Haar werk reflecteert en onderzoekt de complexe rol van dit medium in relatie tot de representatie van geschiedenis. Haar werk is tentoongesteld in o.a in het Kumho Museum (Seoul, Korea), Gallery Lmak-projects (New York) het Stedelijk Museum Amsterdam, het Museum of Modern Art (Arnhem, Netherlands) en het Gemeentemuseum Den Haag (Netherlands) en onderdeel van nationaal en internationale collecties. www.sarablokland.com
Jaya Pelupessy (1989 NL) is beeldend kunstenaar en onderzoeker. Afgestudeerd aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Zijn werk was onder meer genomineerd voor de HKU Award en de Unseen Dummy Award en heeft in 2013 het Steenbergen Stipendium gewonnen.
In zijn werk gebruikt hij fotografie om de status van het medium zelf te onderzoeken. Centraal in zijn werk staat de manier waarop het proces zich verhoudt tot het resultaat. Zo ontstaan er binnen het werk talloze “loops” waarin ‘fotografische’ reproducties opnieuw worden gereproduceerd. Zijn werken zijn op verschillende plekken tentoongesteld, waaronder het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam en het Foam in Amsterdam. Onlangs verscheen zijn nieuwe publicatie SET – PUT – RUN bij Fw:Book.
www.jayapelupessy.com