Beeld boven: Eliza Bordeaux, installatieview Art Rotterdam van de serie L’atelier hétérotopie
Al vanaf onze oprichting in 2008 werkt FOTODOK met fotografen die aan het begin van hun loopbaan staan. Ze zijn onderdeel van onze groepstentoonstellingen, deelnemer aan onze talentenprogramma’s, gastdocent in onze educatieve programma’s. Soms zijn ze ook betrokken als vrijwilliger of stagiair of werken we met ze samen voor de vormgeving van onze programma’s. We voelen ons verbonden en blijven geïnteresseerd in ieders ontwikkeling.
Op 8 februari jl. opende Art Rotterdam haar deuren met naast de galeries met gevestigde namen ook een groot podium voor makers in de startfase van hun carrière in de Prospects tentoonstelling van het Mondriaan Fonds. We waren plaatsvervangend trots op de jonge talenten uit de FOTODOK familie: Eliza Bordeaux, Louisiana van Onna, Jonna Bruinsma en Marijn Kuijper.
De foto’s die Eliza Bordeaux voor de serie L’atelier hétérotopie (2021-2022) afdrukte op kurkumavellen, een variant van blauwdrukken, maakte ze tijdens een residentie bij het asielzoekerscentrum in Rijswijk. Het duurt weken tot maanden voordat de afbeeldingen op lichtgevoelige kurkumavellen tevoorschijn komen. Externe onvoorspelbare factoren zoals luchtvochtigheid en de hoeveelheid zonlicht beïnvloeden het resultaat. De uitkomst is ongewis: al dat wachten kan voor niets zijn. Wachten is voor asielzoekers dagelijkse kost. Voor azc-bewoners is de uitkomst daarbij vaak ongewis. Bordeaux gaf workshops fotografie en onderzocht samen met de bewoners het idee van het azc als wachtruimte. De foto’s en de afdruktechniek weerspiegelen de dagelijkse omgeving in het azc.
In haar langlopende fotografische project La Bella Figura volgt Jonna Bruinsma (1995) jongeren in de stad Bari, de hoofdstad van de Zuid-Italiaanse regio Apulië (in het Italiaans: Puglia). Bruinsma onderzoekt de cultuur en gebruiken van deze jonge stedelingen. Jonna richt zich daarbij specifiek op hun zoektocht naar een eigen identiteit en de invloed daarop van status, imago en traditie. Voor haar documentaire fotoprojecten dompelt ze zich meestal langdurig onder op een plek. Jonna mengt zich in het lokale leven en wint het vertrouwen van haar onderwerpen. Zo keert ze voor La Bella Figura regelmatig terug naar Bari en onderhoudt ze contact met de jongeren die ze hier volgt. Jonna is met name geïnteresseerd in de wisselwerking tussen traditionele familiewaarden en maatschappelijke veranderingen die ze in Italië ziet. Tijdens haar studie aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht begon haar interesse in een jonge generatie Italianen. In vergelijking tot de rest van Zuid-Italië wonen in Bari opvallend veel jongeren, die in groepen rondzwerven en het straatbeeld bepalen.
Louisiana van Onna (1995) maakt het onzichtbare zichtbaar. In haar fotografie toont ze de onderwerpen in de natuur en wetenschap die vaak verborgen blijven door hun abstracte karakter. Op Prospects toonde Lousiana haar project Upupa Epops (2022) dat gaat over de naamgeving van vogels. Specifiek gaat ze in op de Hop, een vogel wiens naam fonetisch het geluid beschrijft dat hij maakt. De directe link tussen naamgeving en het geproduceerde geluid wordt ook wel ‘onomatopee’ genoemd. Louisiana onderzoekt hoe de Hop in verschillende talen een andere naam krijgt doordat taal van invloed is op hoe je iets hoort. Ze vraag zich af hoe je het geluid van de vogel zodanig zou kunnen beschrijven dat er een universele naam kan komen die in iedere taal werkt. Met een installatie van fotografie en video toont ze haar zoektocht om taalbarrières te overwinnen en de naam van deze vogel universeel te maken.
Marijn Kuijper (1980) fotografeerde jarenlang voornamelijk anderen, totdat Marijn erachter kwam dat hen een beter universeel verhaal kan vertellen door zichzelf en het eigen gezin centraal te stellen. Nu maakt de kunstenaar intieme zelfportretten rondom thema’s als mannelijkheid, gender en familie. Als trans persoon en ouder in een niet-traditioneel gezin onderzoekt Marijn wat ouderschap betekent in de 21e eeuw. Hoe ‘doe je ouderschap’ als trans persoon en wat is je plaats in het gezin als je niet de biologische of juridische ouder van je kind bent? De installatie State of flux (2022) op Prospects bestaat uit collages van textiel en foto’s op lange banen stof. Tussen de collages wordt de video Declaring my multitudes (2023) getoond waarin dagboekfragmenten van de kunstenaar worden voorgelezen en familiebeelden te zien zijn. De video toont de verschillende lagen van Marijns identiteit, zoals die van ouder, geliefde, queer en trans persoon. Ook in de collage zelf komen deze rollen terug. Hiervoor verzamelde Marijn borduursels, tekeningen en foto’s samen met hun gezin en geliefden. Zo zijn deze twee werken zowel te zien als een intiem groepsproject als ook een statement: de toeschouwer wordt uitgedaagd na te denken over wat een gezin is en welke sociale normen daarop drukken.
