door: Elsbeth Pijnappels
Wie ben je nu? En wie of wat zou je over 15 jaar willen zijn? Wat is jouw wens of droom voor de toekomst? Dat waren de vragen waarmee fotografe Karine Versluis en ik, de leerlingen van de Weekendschool Utrecht aan het werk zetten, ergens op een zondag half februari. Nu net twee maanden later, 14 april, lopen trotse ouders en andere familieleden rond de buitententoonstelling met daarin grote portretten van hun eigen kind. Het resultaat van die reflectie.
Zijn er leerlingen die vrijwillig naar school gaan in het weekend? Bij IMC Weekendschool wel. IMC Weekendschool biedt aanvullend, motivatie gericht onderwijs aan jongeren van 10-14 jaar oud, op die plekken in Nederland waar dat het hardst nodig is.Iedere zondag ontmoeten nieuwsgierige jongeren bevlogen vakexperts die hen laten zien wat hun vakgebied inhoudt. Centraal staat het ervaren in plaats van ‘leren over’. Zo ook de laatste drie lessen over fotografie waarin leerlingen zelf hun toekomstdromen verbeelden in een portret.
Het regent hard wanneer de leerlingen het Trajectum College aan de Vader Rijndreef binnenlopen. Elke zondag komen hier 100 leerlingenin de leeftijd van 10 tot 14 jaar naar IMC Weekendschool. Op 14 april jl. studeerden er 22 leerlingen af.
Elsbeth Pijnappels, educator bij FOTODOK, en documentaire fotograaf Karine Versluis zijn door de Weekendschool Utrecht gevraagd om de laatste 3 lessen van het jaar te geven over het vak fotografie. Tijdens het vak leren de jongeren hoe foto’s een verhaal vertellen en hoe je karaktereigenschappen van jezelf kunt verbeelden in een foto. De lessen werken toe naar een portret die de jongeren van elkaar zullen maken over hun toekomstdromen. Maar daarvoor moeten ze eerst bedenken wat deze dromen zijn en terugkijken op wat ze allemaal geleerd en gezien hebben de afgelopen tweeënhalf jaar op de weekendschool.
Yasmine: “Bij het vak recht zijn we naar de rechtbank geweest. Iedereen kreeg een rol. Ik was advocaat en dat was te vet. Iedereen had ook de kleren aan, die bij de rol pasten.”
Dounia denkt aan de les taal en poëzie: “We mochten een gedicht schrijven over oudere migranten en dat aan hen voorlezen. Toen ik mijn gedicht voorlas zag ik die man stralen. Dat was een mooi gevoel.”
Voor het vak diergeneeskunde zijn de leerlingen naar de faculteit diergeneeskunde geweest. Tijdens journalistiek naar RTV Utrecht. Als echte architecten hebben de jongeren maquettes ontworpen en met politiek hebben ze de tweede kamer bezocht. Voor het vak ondernemen hebben ze hun eigen producten mogen verkopen op de kerstmarkt. Bij de brandweer reden ze mee op een brandweerauto en met het vak horeca hebben ze in de keuken gewerkt en gasten bediend. Zo maar een greep uit de vakken die de jongeren hebben gevolgd.
Ontstaansgeschiedenis
Hoe belangrijk is het dat kinderen kunnen dromen over hun toekomst? In 1998 deed psychologe Heleen Terwijn onderzoek in Amsterdam Zuidoost naar de motivatie van leerlingen in het basisonderwijs. “Ik wil graag ingenieur worden, kent u misschien een ingenieur?” vroeg een leerling. Vragen als deze openden de ogen van Terwijn. Ze ontdekte dat leerlingen voornamelijk school zaten om te ‘leren voor later’, terwijl er niets met de vragen van de leerlingen gebeurde. Niemand liet de leerlingen zien wat ‘later’ nou eigenlijk is. Zo ontstond haar idee om kinderen in contact te brengen met inspirerende professionals en interessante vakgebieden. In 1998 is IMC Weekendschool van start gegaan in Amsterdam. Ondertussen bestaat de weekendschool 21 jaar en zijn er 10 vestigingen in Nederland, waaronder in Utrecht. Het afgelopen jaar heeft de weekendschool in samenwerking met Sinzer de impact van de stichting gemeten. Uit het onderzoek blijkt dat de jongeren een sterke fundering ontwikkelen om te groeien. 85% van de leerlingen wordt uitgedaagd om nieuwe dingen te proberen en 75% geeft aan met mensen om te zijn gegaan die ze anders niet zo snel hadden ontmoet. Ook blijkt uit het onderzoek dat jongeren hun toekomstperspectieven verbreden, dat ze meer zelfvertrouwen ontwikkelen, er meer binding met de samenleving ontstaat en dat ze levensvaardigheden ontwikkelen. Zo durft 72% van de leerlingen meer vragen te stellen en 75% zijn mening te formuleren. Als de leerlingen na 2,5 jaar hun diploma hebben gehaald behoren ze tot het alumninetwerk. Landelijk blijft 34% van de oud-leerlingen verbonden.
Beeld: impressie van de portretten die de leerlingen van elkaar maakten
Terug naar de laatste les. Wisal komt samen met Inass binnen om portretten te maken. “Juf, ik sta echt nooit leuk op een foto hoor, het heeft niet zoveel zin.” Wanneer Inass een portret van haar maakt is ze positief verrast. Nu wil ze wel serieus meedoen. Voor haar toekomstdroom wil ze vooral studeren en haar diploma halen. “Ik ben vaak nieuwsgierig en soms een beetje druk. Ik wil later advocaat of psycholoog worden. Ik weet het nog niet zeker dus doe maar iets met boeken op de foto.”
Ondertussen is de zon gaan schijnen. De les is voorbij, de leerlingen hebben elkaar geportretteerd. Het was de allerlaatste les voor deze leerlingen. Hierna zullen ook zij bij de alumni van IMC Weekendschool horen.
De tentoonstelling met het werk van de leerlingen is gratis toegankelijk en te bekijken op het plein voor Het Utrechts Archief, Hamburgerstraat 28, 3512 NS Utrecht, vanaf 14 april t/m eind mei.
NB dit artikel is een hier en daar aangepaste versie van het artikel dat Karine en ik schreven voor Straatnieuws Utrecht, nr 5 vrij 29 maart – do 18 april, jaargang 26.
